Een onbekend aspect van de vierde kleur (kan soms verrassende resultaten geven)

Een onbekend aspect van de vierde kleur
(kan soms verrassende resultaten geven)

N          O          Z          W
Pas      ??

Je bent oost en je hebt een hand waar de deskundigen het nog nooit over eens zijn geworden:

5‑kaart ♠ en 5‑kaart ♣.

Welke kleur biedt je eerst?

Open je met 1♠ en partner biedt b.v. 2♦ of 2♥, dan blijven de ♣ voor eeuwig buiten beeld. 3♣ kan niet, want dat is een nieuwe kleur op 3‑hoogte en dat is mancheforcing en zo sterk ben je nu ook weer niet.

In dit specifieke geval zijn er geen problemen als je 1♠ opent:

N          O          Z          W
Pas      1♠         Pas      3♠
Pas      4♠         Pas      Pas
Pas

West heeft 11 punten, 3‑kaart steun en laat de fraaie ♥ maar voor wat het zijn en inviteert met 3♠. Oost heeft 14 punten en een renonce en gooit de manche vol.

Maar wat nou als je tot de school behoort die een dergelijk oost‑hand liever met 1♣ opent? Op elk antwoord van partner ben je van plan 1♠ te bieden. Doorgaans is dat forcing voor een ronde en het plan is om daarna 2♠ te bieden. Dit geeft een 5‑kaart ♠ aan en automatisch ook een 5‑kaart ♣. Klinkt goed. Een kijken wat er gebeurt:

N          O          Z          W
Pas      1♣        Pas      1♥
Pas      1♠         Pas      ??

De bal ligt bij west. Wat nu te bieden? Een eenvoudige oplossing is om direct maar 4♥ te bieden. Je hebt tenslotte een semi dichte 7‑kaart een 11 punten en partner heeft geopend. De manche moet dus een kans hebben.

En dat heeft die dan ook, Het enige wat je moet doen om 10 slagen te maken is de aas van ♣ er uit te pesten en daarna de ♠‑beslissing goed te nemen. In dit geval moet dus een kleine ♠ naar de heer spelen. Je maakt nu 6♥‑, 1♦-, 2♣‑ en 1♠‑slag.

Maar ja, de ♠ goed doen is maar 50% kans. Wat nu als noord een kleintje speelt als je de ♠ aanvalt? Grote kans dat je het verkeerd doet en de boer legt voor 1 down. Jammer? Dat wel, maar kijk nog eens naar de kaartverdeling. Had je in 4♠ gezeten, dan verlies je nooit meer dan 2♠ en 1♣‑slag.

West zal beweren dat hij of zij geen andere bod had na het begin van de bieding. Maar is dat ook zo?

Natuurlijk niet (anders had ik dit stukje niet geschreven)!

Kennelijk ben je van plan om hoe dan ook een manche te bieden (4♥ in dit geval) en er is een bod dat de bieding temporiseert. En dat is het vierde kleur‑bod. Hier is dat 2♦.

De vierde kleur vraagt partner zijn hand nader te omschrijven. Doorgaans vraagt het om een stop in die kleur om op een zinnige manier in sans atout terecht te komen. Partner biedt sans met een stop en heeft hij of zij  die niet, dan moet deze wat anders bieden.

Maar het gebruik van de vierde kleur heeft nog een ander aspect.

Je bent helemaal niet van plan om naar sans atout te gaan, maar naar 4♥. Gebruik je nu de vierde kleur en partner biedt sans atout en je loopt daar uit (in dit geval met 3♥), dan geef je een machforcing‑hand aan (niet geschikt voor sans atout kennelijk) met een lange kleur (♥ hier). Eens kijken wat er gebeurt:

N          O          Z          W
            1♣        Pas      1♥
Pas      1♠         Pas      2♦*
Pas      2Sa      Pas      3♥
Pas      3♠         Pas
2♦=vierde kleur.
2Sa=♦-stop
3♥=manche forcing met lange ♥

Dat is een verassing! Partner heeft een ♦-stop, maar doordat partner nu ♠ biedt na jouw 3♥‑bod (manche forcing met (hele) lange ♥), geeft hij of zij aan dat er weinig of geen ♥ in de oost‑hand zitten, maar wel een 5‑kaart ♠!

Nu is het verder een fluitje van een cent. Je biedt 4♠ en noteert eventjes later 10 (makkelijke) slagen.

Om te onthouden:
De vierde kleur gebruik je doorgaans om te checken of er in de geboden kleur een stop zit om sans‑atout te kunnen spelen. Maar een (nogal) onbekende eigenschap van de vierde kleur is dat, als je uit het door partner geboden sans‑atout bod loopt, je een kaart aangeeft waarmee je de manche wilt spelen, maar dat de kaart zeer ongeschikt is voor sans atout. Je maakt hiermee de bieding mancheforcing.

1-0 voor de 1♣‑openaars met een 5-5 zwart als je dit onderdeel van de vierde kleur hanteert.